بررسی میزان اثربخشی UX و UI در طراحی سایت

طراح تجربه کاربری (UX) باید به طور فعال در فرایند های تحقیق، ارزیابی، توسعه، محتوا و تولید نمونه برای ارزیابی کیفیت محصول مشارکت داشته باشد. طراحی تجربه کاربر یک مفهوم غیر دیجیتال و مرتبط با علوم شناختی است، اما به طور عمده در حوزه دیجیتال تعریف و به کار گرفته می شود.

او در ایمیلی که منشا این اصطلاح را توضیح می داد، این چنین می نویسد:

دلیل ابداع این اصطلاح به این خاطر بود که من فکر کردم رابط کاربری انسانی و کاربرپذیری اصطلاحات بسیار محدودی هستند و من می خواستم تمامی جنبه های تجربه ی فردی با یک سیستم را بیان کنم، از جمله طراحی صنعتی، گرافیکی، رابط کاربری، تعامل فیزیکی و برخوردهای دستی.

طبق تعریف ارائه شده در ویکی پدیای انگلیسی:

User Experience شامل مجموعه ای از فرایندها در جخهت بهبود رضایت مشتری و وفاداری او با بهبود قابلیت استفاده، سهولت استفاده و لذت های ارائه شده در تعامل بین مشتری و محصول است.

تجربه کاربری یعنی نگاه از بیرون به کاربرد محصول. در واقع از همان سمتی که مردم به نحوه عملکرد این محصول نگاه می کنند.

درواقع تجربه های خوب و بد ما در استفاده از محصولات، باعث خرید یا عدم خرید آن ها می شود. در واقع تجربه های ما در زندگی آنقدر مهم هستند که مستفیما بر روی تصمیم گیری های ما اثر می گذارند. تجربه کاربری، محدوده وسیعی از رشته ها را در بر می گیرد و درک درست و صحیح آن برای بسیاری از افراد دشوار است.

در ارزیابی هایی که به تازگی صورت پذیرفته است، نورمن ترکیب مواد خامی را که برای به دست آوردن یک تجربه کاربری با کیفیت بالا استفاده می شود، این گونه توضیح می دهد:

اولین پیش نیاز برای یک تجربه کاربری بی نظیر برآورده سازی نیازهای دقیق مشتری، بدون اذیت یا آزار اوست. سپس ساده بودن و شیکی عناصری به میان می آیند که باعث تولید محصولاتی می شوند که داشتن و استفاده از آن ها با لذت همراه است.

پس بنابراین UX محدود به رابط کاربری محصول نمی شود. بلکه مفهومی است که ابعاد بسیاری دارد و تمام مسیری که یک فرد در آن گام بر می دارد را شامل می شود:

• مسیری که طراحان UX در کشف محصول شرکت شما طی می کنند.
• لیست فعالیت هایی که به منظور تعامل با رابط کاربری محصول شما لحاظ می کنند.
• تفکر و احساساتی که در آن ها به دنبال سعی در کامل کردن وظایف شان، شکل می گیرد.
• احساس، تاثیری که در یک نمای کلی در آن ها به دنبال تعامل با محصول شما به وجود می آید.

طراحان تجربه کاربری، مسئول ایجاد این اطمینان هستند که یک شرکت یا مجموعه، ارائه دهنده خدمات یا محصولی است که با نیازهای مشتریان همخوانی داشته و به آن ها اجازه می دهد به شکل بی نقصی به نتیجه مطلوب شان دست پیدا کنند. آن ها ممکن است این کار را با انجام تحقیق در رابطه با کاربر انجام دهند تا بتوانند تا جای ممکن در رابطه با کاربر محصول اطلاعات داشته باشند و سپس از این اطلاعات برای طراحی الگوهای اولیه و طرح های کلی استفاده کنند تا به کاربر کمک شود از نقطه ی A به نقطه B برسد.

پیش از این گفته شد که طراحی مناسب UX و UI، از جمله مواردی است که می تواند باعث جلب رضایت بیشتر کاربران و افزایش ترافیک سایت شود. این مسئله نیز در سئو و بهینه سازی سایت موثر است و می تواند باعث رونق کسب و کار اینترنتی شما شود. به طور کلی در حوزه دیجیتال مارکتینگ، مشتری مداری یک اصل بسیار رایج و مهم به شمار می آید. بنابراین میزان اثربخشی UX و UI در طراحی سایت، می تواند نقشی اساسی در موفقیت یک مجموعه و پروژه ایفا کند.

طراحی UX شامل چه مباحثی می شود؟

یکی از مهم ترین مسائلی که در طراحی تجربه کاربری، اندکی فریبنده است، این است که بیشتر افراد تازه کار گمان می کنند تجربه کاربری یک موضوع مستقل است، در حالی که اینگونه نیست! در واقع تجربه کاربری از ترکیب و هماهنگی میان چند مبحث و حوزه دیگر به وجود می آید که در ادامه به بررسی مهم ترین حوزه های مربوطه اشاره می کنیم:

طراحی تعاملی (Interaction Design)

طراحی تعاملی به عنوان یکی از فاکتور های مهم و اساسی در طراحی تجربه کاربری شناخته می شود و عبارت است از بررسی تعامل میان انسان و محصول. از آنجایی که محصول ما در این جا یک وب سایت و یا اپلیکیشن است که محصولی در حوزه تکنولوژی به شمار می رود، ارتباط انسان با آن کمی متفاوت تر به نظر می رسد. معمولا کاربران در نگاه اول کمتر می توانند به یک محصول دیجیتالی مانند سایت اعتماد کنند. بنابراین ارتباط انسان با سایت باید به صورت تعاملی و دو طرفه باشد.

رابط کاربری و طراحی دیداری (User Interface Design)

ما نمی خواهیم مباحثی مثل روانشناسی گشتالت و یا ادراک دیداری را بشکافیم ولی به طور کلی طراحی دیداری (طراحی گرافیکی) یعنی روش استفاده از عناصر بصری مثل رنگ، تصاویر و سمبل ها، برای انتقال یه پیام به کاربر. غیر از این شامل روش استفاده کاربر از محصول هم می شود. موضوع رابط کاربری را می توانید به طور کامل تری در این مطلب دنبال کنید.

کاربردپذیری (Usability)

کاربردپذیری یعنی طرح این سوال که برای رسیدن به یک هدف مشخص، باید چه امکاناتی را در اختیار کدام دسته از کاربران قرار دهیم تا منجر به استفاده موثر، رضایت بخش و با بهره وری بالای آن ها شود؟ هر چند که کاربردپذیری خوب برای خلق یک تجربه کاربری موثر ضروری است، اما به تنهایی هم باعث تضمین آن نمی شود و باید به توانایی انسان در استفاده از وب سایت و یا یک نرم افزار خاص هم توجه داشته باشیم.

قابلیت دسترسی (Accessibility)

قابلیت دسترسی یعنی وجود سیستمی برای دستیابی به هدف با امکان استفاده و درک آسان. وجود ابزار های پیمایشی مناسب (مثل منوها) که باعث دسترسی آسان کاربری به قسمت های مختلف سایت می شوند. همچنین پس از دسترسی به هر قسمت، برای استفاده از با پیچیدگی رو به رو نشده و در نهایت بتواند در کمترین زمان، به درک جامعی از محصول برسد.

تعامل انسان و کامپیوتر (HCI)

شاید بتوان گفت تعامل انسان و کامپیوتر موضوع اصلی در تجربه کاربری به شمار می رود. در واقع ما باید تجربه کاربر را در طراحی های خود دخالت بدهیم. می توانیم این بخش را به عنوان نتیجه گیری هم در نظر بگیریم. به طور کلی در طراحی تجربه کاربری، درک احساسات بازدید کننده های ییک سایت، کلید اصلی است. اولین قدم در طراحی تجربه کاربری این است که از خودمان سوال کنیم چه دلیل و مزیتی باعث مشاهده سایت ما توسط کاربران می شود؟

معماری اطلاعات (Information Architecture)

اگر بخواهیم تعریفی که انستیتو جهانی معماری اطلاعات ارائه می دهد را به طور ساده بیان کنیم، معماری اطلاعات علم و هنری است که کمک می کند تا کاربران دسترسی بهتری به اطلاعات داشته باشند. به عبارتی دیگر، معماری اطلاعات یعنی کمک به کاربر برای اینکه بتواند اطلاعات را به شکلی آسان تر پیدا کند.

طراح تجربه کاربری (UX Designer) کیست؟

هر کسی که تخصصی در یک یا همه حوزه های ذکر شده در بالا داشته باشد، طراح تجربه کاربری می گوییم. این طراحان در دو گروه قرار می گیرند. گروه اول آن دسته از افرادی هستند که به صورت عمومی در تمام یا اکثر این حوزه ها تخصص دارند و به آن ها، اصطلاحا همه فن حریف گفته می شود (Generalist). گروه دوم نیز طراحانی هستند که به صورت تحصصی وارد یکی از حوزه های بالا شدند (Specialist) و معمولا با همان عنوان شناخته می شوند. به طور مثال متخصص طراحی تعاملی.

ساده ترین تعریف برای طراح تجربه کاربری به شرح زیر است:

طراح تجربه کاربری شخصی است که تمام تمرکز و حواس وی بر روی تجربیات خوب و بد کاربران در هنگام استفاده از محصول شما معطوف شده و همواره در پی یافتن روش هایی برای بهبود این تجربیات است.

بزرگترین و مهمترین کمپانی های دنیا نظیر گوگل و یاهو نیز تجربیات متفاوتی را به کاربران خود منتقل می کنند که توسط طراحان تجربه کاربری پی ریزی شده است. اما این کار به همین سادگی نیست که هر کسی از عهده آن بربیاید.

در حالی که تولید کنندگان و طراحان در زمان ایجاد یک محصول، بیشتر به جنبه ها و نحوه کارکرد درونی محصول توجه می کنند، در زمینه تجربه کاربری اغلب باید با طرح سوالاتی در مورد جنبه ها و نحوه های کارکرد بیرونی محصول همراه شد. هنگامی که یک محصول از امکانات فراوانی برخوردار باشد، اما کاربر و استفاده کننده نتواند به سادگی با آن ویژگی ها آشنا شده و از آن ها استفاده کند، محصول شما می تواند با شکست مواجه شود. در مورد سایت و اپلیکیشن نیز این مسئله نمود بیشتری پیدا می کند.

در هنگامی طراحی تجربه کاربری باید به این نکته توجه داشته باشید که هیچ کدام از جنبه ها و امکانات مهم محصول، دور از چشم کاربر نبوده و استفاده از آن به راحتی صورت پذیرد.

طراحی تجربه کاربری در عین سادگی بسیار پیچیده است!

در حالی که طراحی تجربه کاربری کاری آسان به نظر می رسد، اما در عین حال پیچیدگی های خاصی نیز دارد که ممکن است به دو دلیل، ممکن است کار طراحی UX با سختی و پیچیدگی خاصی مواجه شود:

• سروکار داشتن با رفتارهای پیچیده انسانی که تصمیم گیری در مورد جنبه های مختلف محصول را بسیار دشوار می سازد.
• در حال تغییر بودن تجربیات کاربران که باعث ایجاد مسائل و مشکلات جدید می شود. طبعا این مشکلات جدید نیاز به راه حل های متفاوت و جدیدی نیز دارند.

رعایت نکات مهم در طراحی تجربه کاربری، در هنگام طراحی سایت و اپلیکیشن های تعاملی اهمیت بسیار زیادی دارد. در هنگام طراحی سایت همواره باید به این نکته توجه داشته باشید که بسیاری از کاربران شما، از علم کافی در کار کردن با کامپیوتر و موبایل برخواردار نبوده و هنگامی که نتوانند در سایت و اپلیکیشن شما به نتیجه دلخواه خود دست پیدا کنند، به سرعت به سراغ گزینه های مشابه دیگری خواهند رفت.

ایجاد یک تجربه کاربری موثر، بر پایه “طراحی کاربر محور” است. بدین صورت که معیار سنجش تمام مراحل طراحی محصول، راحتی و رضایتمندی کاربر باشد. اگر میزان مناسبی از تجربه کاربری را برای آن ها فراهم نکنید، مطمئنا درصد کمی از افراد از محصول شما استفاده کرده و مسلما به سراغ محصول بهتری خواهند رفت. در دنیای وب، یک وب سایت بدون کاربر قطعا محکوم به شکست است.

تمامی افرادی که در زمینه تولید محصولی مانند یک وب سایت فعالیت دارند، بایستی تمام نکات مربوط به طراحی تجربه کاربری را در نظر گرفته و نیاز کاربران را به شکلی مناسب پاسخگو باشند. پس حضور یک طراح تجربه کاربری در تیم فنی، می تواند از عوامل موثر در موفقیت کسب و کار اینترنتی و پیشرفت در مسائل مربوط به دیجیتال مارکتینگ است.