تاثیر طراحی سایت واکنش گرا (ریسپانسیو) بر روی سئوی سایت

در واقع استفاده از انواع سیستم ها و دستگاه های هوشمند به گونه ای افزایش یافته که انگار باید برای هر دستگاه یک طراحی منحصر به فرد و مجزا انجام شود. برای مثال برای موبایل های آیفون، اندروید و آی پدها، تبلت ها و … طراحی مجزایی نیاز است. این بدان معنی است که وب سایت شما باید با همه دستگاه های مختلف و میزان رزولوشن های متفاوت همخوانی و سازگاری داشته باشد. کاربران با دستگاه های مختلفی وارد وب سایت می شوند.

برای افزایش رضایت هر کدام لازم است که اطلاعات وب سایت با دستگاه آن ها همخوانی داشته باشد. در چنین شرایطی سراغ طراحی سایت واکنش گرا یا ریسپانسیو (Responsive) می رویم. در این مقاله از بلاگ کلیک اول به طور کامل با طراحی سایت ریسپانسیو و مزایای آن آشنا می شویم.

طراحی واکنش گرا (Responsive Web Design) چیست؟

طراحی ریسپانسیو یا واکنش گرا (Responsive Web Design) یک روش طراحی سایت است که بر مبنای آن صفحات سایت را به گونه ای طراحی می کند که با دستگاه هایی که در آن نمایش داده می شود، تطبیق پیدا کرده و همخوانی داشته باشد. در این روش طراحی سایت، طراحی و توسعه سایت به گونه ای انجام می شود که کاربر هنگام وارد شدن به سایت بهترین تجربه را داشته باشد. این روش با استفاده از مفاهیمی مانند شبکه های الاستیک، تصاویر متغیر، وسایل نمایش مختلف و درخواست های رسانه ای پیاده سازی می شود.

در طراحی واکنش گرا ترکیبی از تصویرها، گریدها (Grids) و طرح های انعطاف پذیر در کنار ایجاد یک کاربرد منطقی و هوشمندانه با استفاده از کدنویسی CSS استفاده می شود.

هدف طراحی سایت واکنش گرا

هدف از طراحی واکنش گرا این است که تجربه کاربری را بهینه کند و نیاز به بزرگنمایی یا کوچکنمایی صفحات وب را برطرف کند. طراحی واکنش گرا به وب سایت ها کمک می کند تا در موتورهای جستجو بهتر رتبه بندی شوند، بازدید کنندگان را حفظ کنند، و به عملکرد و سرعت سایت کمک کنند.

طراحی سایت از زمانی که میزان استفاده از دستگاه های مختلف از جمله تلفن های همراه رواج پیدا کرده، برای پاسخگویی به نیاز کاربران و همخوانی و تناسب داشتن محیط، رزولوشن، اندازه و فاکتورهای مهم دیگر تحت فشار بوده است.

در واقع در این نوع طراحی سایت، محیط کاربری از وضعیت لپ تاپ به تلفن همراه هوشمند تغییر داده می شود و سپس وب سایت با سرعت بالا با اندازه و میزان رزولوشن صفحه و میزان پشتیبانی دستگاه مورد نظر از جمله اسکریپت های مختلف تطبیق و سازگاری پیدا می کند. برای این کار لازم است که یک فناوری برای واکنش خودکار به در خواست کاربر در سایت و مرورگر وجود داشته باشد.

با این تفاسیر اهمیت ندادن به این موضوع و نداشتن سایت ریسپانسیو باعث افزایش نرخ پرش و کاهش رتبه صفحات وب سایت به مرور زمان می شود.

سبک طراحی سایت ریسپانسیو چیست؟

با طراحی سایت ریسپانسیو یک وب سایتی خواهید داشت که مولفه های مختلف در آن وجود دارد و هنگامی که وب سایت شما در دستگاه های مختلف کاربران نمایش داده می شود، با توجه به تنظیماتی که هنگام طراحی سایت برای سایت تعریف شده است، هر کدام از مولفه ها واکنش های متفاوتی را از خود نشان خواهد داد.

در گذشته که سایت ها به صورت معمول طراحی می شد کاربران وقتی با موبایل یا تبلت وارد سایت می شدند، برای دیدن قسمت های مختلف و چپ و راست یا جزئیات کوچک لازم است که اسکرول یا زوم کنند. علاوه بر این، یکی از چالش های دیگر طراحان سایت قابلیت چرخش خودکار موبایل و تبلت ها است که کار آن ها را دشوار می کند و جزئیات صفحه نمایش باید در صورت به خوبی دیده شود.

برای مثال با استفاده طراحی ریسپانسیو برای دیدن محتوا و جزئیات وب می توان نسخه تبلت را به گونه ای تنظیم کرد که در حالت دو ستونه نمایش داده می شود. با این نوع طراحی خوانایی محتوا و حرکت در سایت اختلالی به وجود نمی آید.

در نسخه موبایل های هوشمند می توان محتوا را در یک ستون مرتب کرد یا امکان جابه جایی بین چند ستون را با حرکت لمسی سوایپ برای کاربران فراهم می کند. این کار باعث می شود که عناصر مزاحم نمایش داده نشود. همچنین تصاویر نیز به جای این که خیلی کوچک یا خیلی بزرگ دیده شود، به صورت خودکار اندازه آن تغییر داده می شود.

طراحی ریسپانسیو چگونه کار می کند؟

با توجه به تفاوت دستگاه هایی که کاربران از ان ها استفاده می کنند، در طراحی ریسپانسیو از جدول های شناور یا Fluid Grid استفاده می شود. با این حالت به جای این که اندازه مولفه های مختلف سایت را بر مبنای پیکسل انتخاب کنید، همه اندازه ها به صورت نسبی تعیین می شود.

برای مثال در صورتی که در سایت سه ستون داشته باشید، به جای این که عرض هر کدام از ستون ها را به صورت مجزا انتخاب کنید، باید تعیین کنید که عرض هر کدام از ستون ها نسبت به یک دیگر باید چقدر باشد. این کار برای تصاویر و کلیه آیتم های دیگر سایت نیز اعمال می شود، برای درج تصاویر در سایت نیز به صورت نسبی اندازه های مولفه های مختلف و آیتم های چند رسانه ای را پیدا می کنند و درج می کنند.

طراحی ریسپانسیو با طراحی Fluid (روان) و طراحی Adaptive (انطباق پذیر) چه تفاوتی دارد؟

در طراحی روان یا Fluid تمرکز طراحی روی نسبیت اندازه ها قرار دارد تا همه مولفه ها در صد مشابهی را در صفحات نمایش مختلف اشغال کنند. اما در طراحی انطباق پذیر با استفاده از Media Query های خاص کد CSS، نحوه نمایش مولفه های مختلف بر اساس اندازه صفحه کلی تعیین می شود.

در واقع در طراحی انطباق پذیر یا انطباقی اندازه مولفه های مختلف سایت به صورت ثابت تعریف شده و سپس طرح ها و چینش های مجزایی برای صفحات سایت طراحی می شود تا کاربر برای مشاهده با هر دستگاهی اندازه ها بر اساس همان دستگاه تطبیق داده شده و نمایش داده شود.

• طراحی Fluid یا Liquid (طراحی روان): هدف از طراحی روان، حفظ اندازه نسبی همه مولفه ها و آیتم های مختلف سایت و عناصر موجود در آن است. یعنی هر چیزی که در یک لپ تاپ 24 اینچی مشاهده می کنید، در یک صفحه Desktop و یک لپ تاپ 12 اینچی هم مشاهده می شود و هیچ تفاوتی ندارند. این روش برای صفحات مشابهی که اندازه های متفاوتی در مقایسه با یک دیگر دارند، راهگشاست. در این طراحی زمانی که کاربر از تلفن همراه استفاده می کند، چون اندازه صفحه نمایش کوچک می شود، تجربه کاربری تحت تاثیر قرار گرفته و کاربر رضایت خواهد داشت.
• طراحی Adaptive: در این نوع طراحی که به آن تطبیقی یا انطباقی گفته می شود، باید هدف مورد نظر کاربر را پیش بینی کرد. برای مثال می توان استفاده از برخی از مولفه های صفحات وب و آیتم های مختلف آن را محدود کرد، تا صفحه مورد نظر کاربر با توجه به هدف گذاری های انجام شده، در تلفن همراه کاربر با سرعت بیشتری بارگذاری شده و نمایش داده شود. همچنین در این روش می توان روی ویژگی های خاصی از وب سایت تمرکز کرد که بیشتر با نیازهای که کاربران این دستگاه ها انتظار دارند، سنخیت داشته باشد.
• طراحی Responsive (واکنش گرا): طراحی واکنش گرا با تمرکز بر واژه مقیاس پذیری (Scalability) آغاز می شود. در این نوع طراحی، طرح صفحه سایت به صورتی نمایش داده می شود که برای همان صفحه نمایش تعریف و تعیین شده باشد. برای مثال در صورتی که صفحه سایت را در موبایل باز کنید، کل طرح و جزئیات و محتوای صفحه به صورت یک ستونه تبدیل خواهد شد تا با اندازه صفحه نمایشگر شما تناسب و همخوانی داشته باشد.

طراحی سایت واکنش گرا و رضایت کاربر

بهترین راه کار برای کاربرانی که از دستگاه های مختلف برای جستجو از گوگل استفاده می کنند و برای دیدن سایت ها با محتواهای مختلف، طراحی سایت ریسپانسیو است. علاوه بر این، سلسله مراتبی که فقط در سایت های واکنش گرا دیده می شود این است که ربات های موتور جستجوی گوگل و سایر موتورهای جستجوی دیگر نسبت به فاکتورهای دیگر به آن اهمیت و اولویت می دهند.

منظور این است که طراحی سایت واکنش گرا شامل یک آدرس سایت (URL)، یک کد واحد برای لپ تاپ، تبلت، موبایل آیفون و اندروید، آی پد، و … است که باعث می شود روند کرول کردن (Crawl) خزیدن ربات های گوگل با سرعت بیشتری انجام شده و سبب می شود که رتبه صفحات سایت بهبود یابد.

این یک باور و عقیده قطعی است که سئو رابطه مستقیمی با تجربه کاربر دارد که با افزایش رضایت آن هنگام جستجو در سایت و دیدن صفحات مختلف لازم است که سایتی واکنش گرا داشته باشید. البته فراموش نکنید که منظور از ریسپانسیو بودن فقط ظاهر زیبای سایت نیست، بلکه فاکتورهای مختلفی مانند سایز صفحه نمایش، وضوح پیکسل هایی که در نمایشگر نمایش داده می شود، کدهای بهینه سازی شده، کلیک کردن در مقابل لمس کردن و …. را مدنظر قرار می دهد.

پس در مرحله اول برای رسیدن به رزولوشن لازم و مطلوب استفاده از Style Sheet های متفاوت برای اندازه های مختلف است که می تواند پاسخگوی صفخات نمایشی باشد. از این طریق حجم کدهای وب سایت نیز کاهش می یابد.

این نوع طراحی یک روش استاندارد و مقرون به صرفه برای تشخیص دستگاه هایی است که کاربران مختلف از آن ها استفاده می کنند، اما لازم نیست که برای هر کاربر و هر دستگاه به صورت جداگانه و مجزا یک Style Sheet طراحی کنید. این همان تعریفی است که تحت عنوان طراحی واکنش گرا (Responsive) از آن یاد می شود.

مزایای طراحی سایت ریسپانسیو

استفاده و پیاده سازی روش های مختلف مزایا و معایبی دارد. طراحی سایت ریسپانسیو نیز از این قاعده مستثنا نیست. به طور کلی و با افزایش تعداد دستگاه های هوشمند این طبیعی است که برای دستگاه ها باید طراحی های منحصر به فرد و مجزا صورت گیرد. البته این کار مستلزم زمان، انرژی و توان کافی برای این کار است. هدف کلی طراحی ریسپانسیو ایجاد روشی است که در بهترین حالت ممکن بهترین تجربه کاربری را برای کاربران ایجاد کند.

• سازگاری سایت با تمامی نمایشگرها با ابعاد و رزولوشن های مختلف مانند موبایل، تبلت، لپ تاپ و …
• صرفه جویی در وقت و هزینه: بهترین مزیت طراحی سایت واکنش گرا، صرفه جویی در وقت و هزینه زیادی برای طراحی سایت و نمایش محتوا و تصاویر و برای دستگاه های مختلف است.
• پشتیبانی ساده تر: با داشتن یک سایت ریسپانسیو وظیفه پشتیبانی سایت آسان تر خواهد شد، چون یک فرد یا چندین همکار می دانند فقط یک سایت وجود دارد که باید محتوای آن، سئو و کلیه جزئیات آن باید به روز باشد و به همین دلیل هزینه و صرف زمان نیز کاهش خواهد یافت.
• راحتی کار توسعه دهندگان وب: با استفاده از طراحی سایت واکنش گرا، توسعه دهندگان وب نیازی به ساخت و ایجاد چندین Style Sheet نخواهند داشت و کار به صورت سازمان یافته تر پیش می رود.
• کاهش نرخ پرش: زمانی که کلیه محتوا و جزئیات سایت شما به طور کامل و بی نقص نمایش داده شود، کاربر تجربه خوبی خواهد داشت و از سایت سریعا خارج نمی شود و همین موضوع سبب می شود که گوگل سایت شما را به عنوان یک سایت خوب و مفید از دید کاربر شناسایی کرده و به مرور باعث افزایش رتبه و افزایش ترافیک سایت خواهد شد.
• بهبود سئوی سایت: یکی از مواردی که گوگل همواره به آن توجه کرده و اهمیت بالایی برای آن قائل است، نمایش درست سایت در تمامی دستگاه ها بخصوص موبایل می باشد. با داشتن یک وب سایت ریسپانسیو، شانس بسیار بیشتری برای حضور در نتایج ابتدایی گوگل خواهید داشت.

معایب طراحی سایت Responsive

در کنار وجود چندین مزایای طراحی سایت واکنش گرا، این نوع طراحی معایبی هم دارد. برای مثال در صورتی که طراحی ریسپانسیو فقط مزایا داشتن وب سایت های بزرگ مانند فیس بوک و توئیتر و … به جای استفاده از وب سایت های مجزا برای کاربران موبایلی و دسکتاپ با استفاده از طراحی واکنش گرا فقط از یک نسخه استفاده می کردند. در ادامه به طور کامل در مورد مزایای طراحی ریسپانسیو می پردازیم.

محتوای کپی یا Duplicate

این موضوع زمانی رخ می دهد که شما یک نسخه برای کاربران موبایلی و یک نسخه برای کاربرانی که از دسکتاپ یا لپ تاپ استفاده می کنند. با این روش برخی افراد محتواها را در دو سایت کپی می کنند تا هر دو نوع کاربر از یک محتوای مشابه و یکسان استفاده کنند و این موضوع باعث می شود که الگوریتم های گوگل تصور کنند محتوا کپی شده و تکراری است که این مسئله تاثیر زیادی در کاهش رتبه سایت خواهد داشت.

باور اشتباه افزایش سرعت بارگذاری در موبایل

لازم به ذکر است که طراحی ریسپانسیو تاثیری در افزایش سرعت بارگذاری مطالب و محتوا در موبایل ها و تبلت و … ندارد. فراموش نکنید که اگر برخی از مولفه های یک سایت زمانی که یک کاربر به جای لپ تاپ از موبایل هوشمند استفاده می کند و آن مولفه ها را نمی بیند، به این معنی نیست که آن مولفه ها روی سایت بار گذاری نشده اند. صرفا به این معنی است که در موبایل از دید کاربران مخفی شده تا ایراد و مشکلی در طرح کلی وب سایت به وجود نیاید و باعث کاهش تجربه کاربر و عدم رضایت آن ها نشود.

البته یکی از بزرگ ترین چالش های طراحان سایت برای طراحی ریسپانسیو مدت زمان بار گذاری و سرعت بارگذاری تصاویری است که باید مطابق با فرمت و اندازه صفحه نمایشگر کاربران تطبیق داده شود. فرایند تغییر اندازه تصاویر برای نمایش در نمایشگر موبایل یا تبلت تحت تاثیر قدرت کم یا محدود دستگاه ها است و در برخی موارد باعث می شود که سرعت نمایش کند یا به طور کلی متوقف شود.

عدم پشتیبانی مرورگرهای موبایل از Media Query

برخی از مرورگرهای موبایل از مدیا کوئری ها (media Query) پشتیبانی نمی کند. منظور از مدیا کوئری دستور العمل های CSS هستند و برای نمایش صحیح طراحی واکنش گراها باید توسط مرورگر موجود روی نسخه موبایل کاربر پشتیبانی شود. به همین منظور این مشکل با طراحی و به روز رسانی های مجدد سیستم عامل های اندروید و آیفون، و اپلیکیشن ها و دستگاه های موبایل و پشتیبانی از آن ها قطعا به زودی برطرف خواهد شد.

سخن پایانی

ساخت صفحات جذاب برای بازدیدکنندگان موبابل باعث افزایش رضایتمندی و استفاده بیشتر آن ها از سایت می شود. ایجاد دکمه ها و لینک های جذاب و ظاهر شیک می تواند در تشویق کاربران برای عضویت در سایت بسیار موثر باشد. این مسئله در سئو و بهینه سازی سایت بسیار موثر است.

در این مقاله به طور کامل مزایا و معایب طراحی سایت ریسپانسیو گفته شد. با این تفاسیر باید گفت زمانی که با استفاده از نرم افزارهای مختلف شروع به تحلیل و آنالیز سایت کنید، متوجه می شوید که تعداد زیادی از بازدید کنندگان سایت با استفاده از موبایل وارد سایت شده اند.

به همین منظور لازم است که تمرکز خود را تا حد زیادی روی کاربران موبایلی بگذارید. این کار باعث می شود که در زمان های مختلف شبانه روز کاربران زیادی را پوشش دهید. آن ها را راضی نگه دارید تا جذب شوند. در واقع طراحی سایت واکنش گرا یک راه کار ویژه برای سایت های فروشگاهی است که می توانند در هر ساعتی از شبانه روز کاربران را جذب کرده و آن ها را برای خرید ترغیب کنید.

علاوه بر این، حتی کاربرانی که از دسکتاپ های قدیمی با رزولوشن پایین هم استفاده می کنند می توانند بدون نقص و ایراد از سایت شما دیدن کنند.